Kilimlerin Dili

Yahyalı - Ladik

Hotamış - Konya


Hepinizin merak ettiği gibi, kirmizida sevda, yesilde murat, mavide umut, sarida ayriligin islendigi desenlerle Uzun bir hikayesi vardır kilimlerin. Dokunduğu ipağacından dokuyana, ipinden koyunlara, boyasından desenlere ve anılarına kadar uzanır. Bu denli iç içe girmiş desenler mutlaka bu uzun hikayenin özetini oluşturmaktadır. Her ilmiğinde kim bilir hangi türküler söylenmiştir. Gelin ağlatan, eli belinde, dasdar, sığır südüğü, dırmık dişi isimli desenleriyle Boncuklu, Filikli, Masıralı ve Perde olarak adlandırılan çeşitleriyle bu uzun hikayenin adını kilim oluşturmaktadır. Kimi zaman duvarları süslemiştir. Kimi zaman yerde ayaklarımızı okşamıştır. Kimi zaman omzumuzda çiğdem toplamaya giderken azığımızı taşıyan çanta olmuştur. Ve kimi zamanda harman yerinden zahirenin taşındığı çuval olmuştur. Çeyizlerin bir zamanlar gözdesi iken şimdilerde ise turistlerin ilgisi olmuştur.

Kilimlerimizde her motif ve rengin derin bir anlamı vardır. Renklerin ve motiflerin arasında dolaşırken bazen bir anı, bir sevinç veya bir hayal hissedilebilir. Kilimlerimizde karakterize olmuş motifler ve renkler onu dokuyan insanın ve çevresinin bir anlatım aracıdır. Bu yüzden geleneksel ortamda tezgahtan çıkan her parça onu dokuyan insanın bir mektubu gibidir.

Türk Kilimlerinin en önemli bir diğer özelliği de motif ve renklerindeki sembolizm yeteneği veya bir başka ifadeyle anlatılmak istenen olayın anlam yüklü ifadesi olmasıdır. Türk yaygılarında her zaman bulunabilen eli belinde, koçboynuzu, el, tarak, pıtrak, ejder veya su yolunun motif formları, yan yana getirildiğinde bir öykünün ifadesidir. Böylece aslında yayla veya otlaklarda konuşan dil motiflerin dilidir. Yer yaygılarından sedir ve çadır örtüsüne; yastık ve minderlerden eyer örtüsüne bu dil ve kimlik işlenmiştir.

Herbirinin gerçek hikayelerini anlatmak için sanıyorum derin bir araştırma ve bir kitap dolusu bilgi gerekir. Kısaca merakınızı gidermek istedim.